ظرافت جوجه تیغی

«ظرافت جوجه‌تیغی»، رمانی از موریل باربری، نویسنده‌ی فرانسوی، که در سال 2006 منتشر شد، اثری است که با نثری شاعرانه و تأمل‌برانگیز، به کاوش در هویت، طبقه‌ی اجتماعی، و زیبایی‌های پنهان زندگی می‌پردازد. داستان در آپارتمانی اعیانی در پاریس رخ می‌دهد و روایت دو شخصیت به‌ظاهر متفاوت اما عمیقاً هم‌سو را دنبال می‌کند: رنه میشل، دربان 54 ساله‌ی بیوه، کوتاه‌قامت و به‌ظاهر معمولی که 27 سال در این ساختمان خدمت کرده، و پالوما جوزه، دختر 12 ساله‌ی باهوش و درون‌گرای یکی از مستأجران ثروتمند. هر دو، زیر نقاب ظاهری خود، دنیایی غنی از دانش، تأملات فلسفی و نقدهای تیز به جامعه پنهان کرده‌اند.

رنه، برخلاف تصویر کلیشه‌ای یک دربان بی‌سواد، خودآموخته‌ای است که عاشق آثار مارکس، کانت، تولستوی، و فیلم‌های یاسوجیرو اوزو و ویم وندرس است. او، از تجربه‌ی تلخ خواهرش آموخته که آشکار کردن هوشش در قشر کارگری می‌تواند خطرناک باشد، پس ذکاوتش را پنهان می‌کند و با کنایه به زندگی مستأجران مرفه می‌نگرد. پالوما نیز، با هوشی استثنایی و تأملاتی فلسفی، از زندگی سطحی خانواده‌اش بیزار است و در فکر خودکشی به‌عنوان راهی برای فرار از این پوچی است. اما ورود کاکورو اوزو، مستأجر جدید ژاپنی با فرهنگی غنی، زندگی این دو را دگرگون می‌کند. او، که خود شخصیتی فرهیخته است، هوش و حساسیت رنه و پالوما را تشخیص می‌دهد و با دعوت آن‌ها به دنیای فکری و فرهنگی‌اش، رابطه‌ای عمیق و دوستانه میان این سه شکل می‌گیرد که به آن‌ها جرأت رهایی از حصارهای ذهنی و اجتماعی را می‌دهد.

«ظرافت جوجه‌تیغی» با ترکیبی از طنز، بینش سیاسی و لطافتی اروپایی، داستانی است که خواننده را به تأمل در زیبایی‌های پنهان، مبارزه با پیش‌داوری‌های طبقاتی و ارزش آزادی فکری دعوت می‌کند. این رمان، که با استقبال گسترده روبه‌رو شد و به زبان‌های متعددی ترجمه شده، اثری است ماندگار برای دوستداران ادبیات فلسفی و انسانی.

«رنه در اتاق کوچکش، زیر نور کم‌سوی لامپ، کتاب تولستوی را بست. صدای خنده‌ی مستأجران از طبقه‌ی بالا می‌آمد، اما او به دنیای خودش پناه برده بود. پالوما در دفترچه‌اش نوشت: 'زندگی فقط وقتی زیباست که واقعی باشی.' وقتی کاکورو لبخند زد و گفت: 'شما دو نفر، مثل جوجه‌تیغی هستید؛ تیز، اما نرم.' رنه برای اولین بار حس کرد دیده شده است.»