«دانیل» شخصیت اصلی رمان، پسرکی که آینده‌ی خود و خانواده‌اش را در مهاجرت به پاریس می‌بیند، زادگاهش را رها می‌کند و برای نجات یافتن از فقر و برای کار به پاریس می‌رود.

از آنجا که زندگی همیشه چهره‌ی آرامی ندارد، دانیل از آرزوهایش، از خیالبافی‌هایش دور می‌ماند و میان فشارهای ناشی از کار زیاد تا آستانه‌ی فروپاشی پیش می‌رود. او اما زیر همین فشار هم تسلیم نمی‌شود و مدام دست به انتخاب‌های سرنوشت‌ساز می‌زند.

رمان مرد کوچک قصه‌ای پرفرازونشیب است که «آلفونس دوده» نویسنده‌ی فرانسوی در آن نگاه متفاوتی به تغییر سرنوشت انسان به دست خویش و قدم گذاشتن به فراسوی بایدها و نبایدها داشته است. او در این رمان از ابعاد شخصیتی انسان سخن می‌گوید که همیشه در شرایط پیچیده‌ی زندگی ذوب می‌شود و خود را تسلیم محیط می‌یابد.

مرد کوچک اما این بار تصمیم می‌گیرد زندگی‌اش را خودش بسازد. دانیل از لحظه‌ای که وابستگی‌های خود را در چمدان می‌‌گذارد و راهی سفر می‌شود، خود را از همیشه بزرگ‌تر می‌یابد. او برای استقلال و احساس رهایی قدم بر آن‌سوی دایره‌ای می‌گذارد که از کودکی دربرش گرفته بود‌.

آلفونس دوده در سال 1840 در فرانسه به دنیا آمد. او با اینکه از نویسندگان سبک ناتورالیسم به شمار می‌آمد، در زیروبم داستان‌هایش به یک موضوع مهم اشاره دارد:

«انسان‌ میان دردها و رنج‌هایش قادر به تغییر سرنوشت خویش است. انسان می‌بازد و دوباره دست به ساختن می‌زند. زندگی و روزهای آلفونس دوده و دانیل، شخصیت اصلی رمان مرد کوچک، در نقطه‌های بسیاری بر هم منطبق می‌شوند چرا که دوده این اثر ماندگار را با برداشتی از زندگی واقعی خویش نوشته است»

آلفونس دوده راوی حکایتی است که ممکن است هر انسان حداقل یک بار با آن مواجه شود: حکایت گذشتن از دلبستگی‌ها برای ساختن جهانی برگرفته از رؤیاها.