بی شک فقط پروردگار می تواند ویژگی های آدم هایی مانند مانیلوف را تشخیص دهد. بعضی آدم ها، آن گونه که معروف است، «نه زنگی زنگند و نه رومی روم» و مانیلوف بی هیچ تردیدی جزو این گروه از آدم ها بود. این آدم زاغ و بور، با چشمان آبی و لبخندی نوازشگر، قیافه ی دلپسندی داشت. اجزاء صورتش از جذابیت ویژه ای برخوردار بود، اما جذابیتی ساختگی، رفتار و گفتارش بیش از اندازه تملق آمیز بودند.

نفوس مرده تصویری زنده از مردم روسیه آن روز است، از مردمی اسیر خرافات، بیکارگی، خیال پردازی، شکمبارگی، میخوارگی، تشریفات احمقانه، وراجی های بی پایان، که نویسنده آنها را به صورت گوناگون در صحنه های خنده دار، شگفت انگیز، قصه وار یا در بحث های فلسفی نمایان می سازد.