"تحولات سیاسی اجتماعی ایران 1357-1320" کتابی است با نظارت دکتر "مجتبی مقصودی" که به سبب جامع بودن و رویکرد خاصش در پرداخت به وقایع، در بسیاری از دانشگاه‌های کشور به عنوان منبعی معتبر تدریس می‌شود. مطالب این کتاب را جمعی از کارشناسان مطرح مسائل سیاسی و اجتماعی، زیر نظر دکتر "مجتبی مقصودی" به نگارش در آورده‌اند و حاصل آن، کتابی است که به شکل ریزبینانه، "تحولات سیاسی اجتماعی ایران 1357-1320" را مورد بررسی قرار داده است.
ساختار کتاب به شکل بخش‌بندی است که هر بخش از چند فصل نیز تشکیل شده است. نخستین بخش کتاب، دهه‌ی بیست ایران را زیر ذره‌بین برده و در آن علت‌ها و پیامدهای اشغال نظامی ایران در شهریور 1320، ساختار قدرت در دوره‌ی بعد از رضاخان و بحران آذربایجان و کردستان مورد بررسی قرار گرفته است.
در بخش دوم، به یکی از مهم‌ترین جنبش‌های سیاسی ایران تحت عنوان ملی شدن صنعت نفت پرداخته شده و استقرار دولت مصدق، کودتای بیست و هشت مرداد سال 1332 و دلایل وقوع آن، پیامدهای این کودتا و دگرگونی‌هایی که به دنبال آن در ایران اتفاق افتاد، تجزیه و تحلیل شده است. از سال 1320 تا 1357، احزاب و تشکل‌های مختلفی در ایران شکل گرفتند که از جمله‌ی آنها می‌توان به احزاب ملی، چپ، مذهبی و دولتی اشاره کرد و هر کدام از این حزب‌ها، از لحاظ ایدئولوژی و ساختار بررسی شده‌اند.
در کتاب "تحولات سیاسی اجتماعی ایران 1357-1320" به قشربندی‌های اجتماعی و ساخت طبقاتی کشور نیز اشاره شده و تاثیر ایلات، طبقه متوسط سنتی و جدید و طبقه کارگر نیز بر دولت نشان داده شده است. آخرین بخش از کتاب به تحولات سیاسی و اجتماعی ایران در دهه‌های چهل و پنجاه اختصاص دارد و مهمترین رویدادهای آن را بررسی می‌کند.