در این کتاب در سه فصل مجزا به ارائه بیانات ایشان پرداخته شده است. فصل اول شامل بیان ویژگی های نوجوان و جوان ایرانی و فصل دوم شامل انتظارات مقام معظم رهبری از نوجوان و جوان ایرانی در راستای حرکت علمی و فصل سوم شامل توصیه ها و انتظارات ایشان از اجتماع، مدرسه و دانشگاه و تبیین وظایف آنان است. قطعا آن چه نگاشته شده همه ظرافت های کلام معظم له را نداشته است و در عمق کلام ایشان مفاهیم و اندیشه هایی بیش از این مکتوب است ولی تمام سعی این بوده است که بدون کمترین دخل و تصرفی آن چه پیرامون این مباحث در طی سال های (۱۳۶۸ تا ۱۳۸۹) بیان شده است، گردآوری و با یک سیر منطقی تبدیل به یک مدل مفهومی شود. در پایان کتاب نمودار از چکیده مطالب مربوط به هر کلیدواژه مطرح شده است.