خانه ای که در آن مرده بودم (ادبیات پلسی 21)

رمان «خانه‌ای که در آن مرده بودم»، نوشته‌ی کیگو هیگاشینو، که در سال 1997 منتشر شد، اثری برجسته در ژانر رمزآلود و روان‌شناختی است که مرزهای حافظه، هویت و گذشته را به چالش می‌کشد. این رمان، یکی از کارهای اولیه‌ی هیگاشینو که بعدها به اقتباس‌های تلویزیونی و نمایشی بدل شد، خواننده را به سفری پرتعلیق و تأمل‌برانگیز می‌برد؛ جایی که از دست رفتن خاطرات کودکی، همچون سایه‌ای شوم، بر زندگی حال می‌افتد.

داستان حول سایاکا کوراهاشی می‌چرخد، زنی که از بیرون، زندگی‌ای آرام و خانوادگی دارد – همسری به یک تاجر و مادری برای دختری کوچک – اما در درون، با خلأ عمیقی از خاطرات گمشده دست‌وپنجه نرم می‌کند. او نمی‌تواند عشق به دخترش را احساس کند و گاه خشونتی کنترل‌نشده بر او روا می‌دارد، زخمی که ریشه در گذشته‌ای مدفون دارد. همه چیز با مرگ پدرش تغییر می‌کند؛ در میان اشیای به‌جا‌مانده، کلیدی و نقشه‌ای مرموز می‌یابد که او را به خانه‌ای متروک در حومه‌ی شهر می‌کشاند. سایاکا، با تردید و کنجکاوی، از دوست دوران دبیرستانش، نانامی، یاری می‌جوید تا این راز را بگشاید. آن‌ها، در دو روز و دو شب کاوش در خانه‌ای ایزوله و پر از سرنخ‌های باورنکردنی، به لایه‌های پنهان حافظه می‌رسند: آتش‌سوزی‌ای فاجعه‌بار، هویتی دزدیده‌شده و قربانی‌ای که هرگز دفن نشده. هیگاشینو با نثری دقیق و پرتنش، تنش دراماتیک را با ابزارهای محدود – تنها دو شخصیت اصلی و فضایی بسته – به اوج می‌رساند و پرسش‌هایی ژرف درباره‌ی مرگ و تولد دوباره برمی‌انگیزد.

مضامین رمان، از جمله تأثیر ترومای کودکی بر هویت و جستجوی رستگاری در دل تاریکی، با ظرافت در روایت تنیده شده‌اند. سایاکا، با شکنندگی عاطفی‌اش، نمادی از انسان‌هایی است که در جستجوی خویشتن گم‌شده‌اند، در حالی که نانامی، با وفاداری و همدلی، پلی به دوستی واقعی می‌سازد. منتقدان این اثر را به دلیل عمق روان‌شناختی و پیچش‌های استادانه ستوده‌اند؛ در گودریدز، با میانگین 4.05 از بیش از 2700 امتیاز، خوانندگان از «جریان رودخانه‌ای خاطرات» و پایان تکان‌دهنده‌اش قدردانی کرده‌اند، هرچند برخی به سنگینی عاطفی‌اش اشاره نموده‌اند. «خانه‌ای که در آن مرده بودم» برای عاشقان رمزآلودهای ژاپنی و کاوش‌های درونی، تجربه‌ای است که همچون کلیدی گمشده، درهای بسته‌ی ذهن را می‌گشاید.

«سایاکا به درِ خانه‌ی متروک خیره شد و زمزمه کرد: 'اینجا جایی است که مرده‌ام؛ اما جسدم هنوز منتظر است تا پیدایش کنم.' باد خنکی از شکاف دیوار وزید و خاطره‌ای سوخته را بیدار کرد.»