خانه روشنی

مجموعه «خانه روشنی»، اثری درخشان از غلامحسین ساعدی، شامل پنج نمایش‌نامه با عناوین «دعوت»، «دست بالای دست»، «خوشا به حال بردباران»، «پیام زن دانا» و «خانه روشنی» است که در سال 1356 خورشیدی توسط انتشارات نیل منتشر شد. این نمایش‌نامه‌ها، با نثری روان و نگاهی ژرف به روان آدمی و مسائل اجتماعی، هر یک داستانی منحصربه‌فرد را روایت می‌کنند. «دعوت» حکایت دختری سی‌ساله است که خود را برای مهمانی مهمی آماده می‌کند، اما گم‌گشتگی‌اش در لحظه خروج، عمق داستان را آشکار می‌سازد. «دست بالای دست» به انزوای مردی می‌پردازد که از همه‌چیز کناره گرفته، اما دیگران برای بازگرداندنش تلاش می‌کنند. «خوشا به حال بردباران» قصه زوجی سالخورده و ناتوان است که وابستگی‌شان به خدمتکار، پایانی تلخ رقم می‌زند. «پیام زن دانا» روایت شیخی است که در جست‌وجوی زنی دانا و دلیر است، اما این خواسته به سادگی برآورده نمی‌شود. سرانجام، «خانه روشنی» داستان تیمساری نیمه‌فلج است که امیدی به بهبودی‌اش نیست، مگر با وعده‌ای از یک پزشک نظامی. ساعدی با دیالوگ‌های استادانه و شخصیت‌پردازی‌های عمیق، خواننده را به تأمل در ترس‌ها، آرزوها و تناقضات انسانی دعوت می‌کند.

برای هم‌نوایی با قلم ژرف و خلاق غلامحسین ساعدی، گزیده‌ای کوتاه از «خانه روشنی»:

<<توی اتاق سرد، تیمسار روی تخت دراز کشیده بود و به سقف خیره شده بود. پزشک نظامی کنارش ایستاد و گفت: «امید هست، تیمسار.» اما سکوت اتاق، انگار جوابی دیگر می‌داد، مثل نجوایی که از دیوارها بلند می‌شد.>>