"درشتی" شامل داستان های کوتاه انتقادی و اجتماعی از "علی اشرف درویشیان" است که در ده داستان کوتاه، مشکلات جامعه را به تصویر می کشد. از جمله مواردی که در داستان های کتاب "درشتی" به آن پرداخته شده، مصائبی است که جنگ میان ایران و عراق و جنگ در کردستان عراق، بر سر مردم آورد. مصائبی نظیر آواره شدن از خاک مادری، از دست دادن عزیزان و تنها شدن، بیماری و قحطی کالا، مرگ مردم و فشار مضاعف بر طبقه ی فرودست.
"درشتی" عنوان نخستین داستان این اثر است که "علی اشرف درویشیان" آن را از زبان یک پسر روایت می کند. پسر که جهت بریدن نی برای تهیه ی قلم به نیستان رفته، نیزار را آغشته به خون می بیند و از پس روزنه های نی در آن سوی نیزار، شاهد اعدام دسته جمعی افراد است. پس زمینه ی اصلی این داستان و قصه های دیگر این مجموعه، وضع اسف بار و تیره و تار زندگی مردم است که در آن بلاها و مشکلات همچون غلتک مردم را زیر می گیرند. به این ترتیب این غلتک یا خود شخصیت ها را له می کند و زندگی شان را نابود می کند و یا برای دیگری اتفاق می افتد و این ها شاهدان این تیره روزی شوم هستند.
جنگ و بمباران و حمله های هوایی که در پی آن جان هزاران انسان بی گناه گرفته شد، فضای اصلی داستان ها را تشکیل می دهد و "علی اشرف درویشیان" نگاه ویژه ای به شرایط کودکان و نوجوانان در این وضع دهشتناک دارد. زبان نگارش اثر ساده است و بدون هیچ حاشیه ای، تلاش می کند تا چهره ی واقعی و کریه جنگ را به خواننده نشان دهد.