در جستجوی زمان از دست رفته، اقیانوس هفت جلدی مارسل پروست است که ممکن است هر کتاب خوانی، به مثابه ی یک ملوان تازه کار، راه خود را در آن گم کند. این اقیانوس معنا و مفهوم، پر از هیولاهای رام نشده ای است که امواج سرکشی را به سمت دریانورد هدایت می کنند و اگر وی فردی بی تجربه باشد، به جز یک کشتی شکسته و تکه پاره های معنا از آن چیزی به دست نخواهد آورد. اما داریوش شایگان، ناخدایی است مطمئن که فانوس به دست، مسیر این دریا را می گشاید و می توان با تکیه بر راهنمایی های او، آسان تر و دقیق تر با پروست آشنا شد.
فانوس جادویی زمان، به قلم داریوش شایگان مرحله به مرحله تلاش می کند تا تصویر روشن تری از پروست و اثر هفت جلدی اش به مخاطب ارائه دهد و در گام نخست و در فصل اول، به زندگی نامه ی مختصری از وی و آثار ادبی آفریده شده به دست او می پردازد. فصل دو و سه، همگام با محتوای رمان در جستجوی زمان از دست رفته، به عناصر مهمی همچون خواب، خاطره، مکان و زمان می پردازد. اما مهم ترین بخش کتاب، فصل چهارم آن است؛ در این فصل داستان رمان در جلدهای مختلف به تفصیل شرح داده می شود و عناصری که در فصل های قبلی معرفی شده بود، در اینجا به صورت جزئی و مفصل زیر ذره بین قرار می گیرد. بدین ترتیب اهداف رمان و نویسنده تا این فصل مشخص می شود و سپس در فصل پنجم، قلم پروست و هنر داستان پردازی او مورد بررسی قرار می گیرد. نهایتا فصل ششم کتاب فانوس جادویی رمان، به آخرین جلد از رمان پروست که نتیجه گیری مجموع هفت جلد و عصاره ای از کل داستان کتاب است، می پردازد.