گذشت زمانه

مجموعه «گذشت زمانه»، اثری تأمل‌برانگیز از بزرگ علوی، در سال 1370 خورشیدی توسط انتشارات نگاه منتشر شد. این کتاب، که به‌صورت یادداشت‌هایی پراکنده نوشته شده، شرح زندگی شخصی نویسنده نیست، بلکه بازتابی از تأثیرات عمیق حوادث تاریخی و سیاسی بر زندگی او و جامعه ایران است. علوی با نثری صمیمی و ژرف، از رویدادهایی چون انقلاب مشروطه، کودتای سوم اسفند، سلطنت رضاشاه، جنگ‌های جهانی، ملی شدن صنعت نفت، دوران مصدق، استبداد محمدرضاشاه، جنگ سرد، انقلاب ایران و جنگ ایران و عراق سخن می‌گوید و نشان می‌دهد چگونه این وقایع زندگی او را زیرورو کرده و به حاشیه رانده‌اند. این یادداشت‌ها، که تسلسل زمانی پیوسته‌ای ندارند، با دقتی هنرمندانه، گردش روزگار و تأثیر آن بر روح و فکر نویسنده را به تصویر می‌کشند و خواننده را به تأمل در پیوند زندگی فردی و تحولات تاریخی دعوت می‌کنند.

برای هم‌نوایی با قلم ژرف و تأثیرگذار بزرگ علوی، گزیده‌ای کوتاه از «گذشت زمانه»:

<<توی این روزگار پرآشوب، قلمم را برداشتم تا بنویسم. نه از خودم، که از روزهایی که مثل طوفان از روی زندگی‌ام گذشتند. انقلاب، جنگ، تبعید... هر کدام تکه‌ای از روحم را بردند، اما این کلمات، شاید بتوانند چیزی از آن روزها را نگه دارند.>>