همه ما در طول زندگی، زمانی را به مطالعه و خرید کتاب اختصاص می دهیم؛ بنابراین، بهتر است که شیوه نشستن صحیح هنگام مطالعه را هم یاد بگیریم. اگر هنگام مطالعه وضعیت بدن شما در حالت مناسبی قرار نداشته باشد، به ستون فقرات و مفاصل آسیب وارد می شود. نشستن صحیح هنگام مطالعه برای تقویت ذهن، نقش موثری دارد؛ بنابراین به دلیل اهمیت زیاد نحوه نشستن اصولی حین مطالعه، باید تکنیک های صحیح نشستن را یاد بگیرید.
تقریباً همه ما این تجربه را داشته‌ایم که بزرگ‌ترها به ما غر می‌زنند که صاف بنشینیم و قوز نکنیم و یا اینکه دراز کشیده، کتاب نخوانیم. در واقع نگرانی آنها را باید جدی گرفت زیرا نحوه نشستن و قرارگیری بدنمان واقعاً می‌تواند به عضلات آسیب بزند و یا برعکس آنها را تقویت کند و بر واکنش بدن نسبت به خستگی و فرتوت شدن تأثیر بگذارد. برخی افراد زمان خیلی زیادی را در طول شبانه روز در حالت نشسته و استفاده از لپ تاپ و یا در دست داشتن کتاب برای مطالعه یا برای کار سپری می‌کنند. این نکته بسیار حائز اهمیت است که مدام به خودمان یادآوری کنیم که صاف بنشینیم و به حالت قرارگیری نامناسب بدن (پوسچر بد) در زندگی عادت نکنیم.
انچه در بنفشه با هم میخوانیم:
- چرا حالت قرارگیری بدن یا پاستچر بدن مسئله مهمی است؟
- مراقبت هایی که باید هنگام مطالعه انجام شود!
- ارگونومی هنگام مطالعه پشت میز چیست؟
- بهترین حالت نشستن بر روی زمین برای مطالعه
- بهترین وضعیت قرارگیری بدن برای مطالعه در تختخواب
- کلام اخر
- سوالات متداول
چرا حالت قرارگیری بدن یا پاستچر بدن مسئله مهمی است؟
محققان علوم پزشکی و روانشناسی، پیوسته بر وجود ارتباط بین وضعیت قرارگیری خوب بدن با عوامل روان‌شناختی مانند حافظه خوب، اعتمادبه‌نفس، مسائل شناختی، استرس، انرژی و غیره تأکید داشته‌اند. در یک مطالعه‌ای که در زمینه‌ی روانشناسی سلامت انجام شد، محققان همچنین به این نتیجه دست یافتند که نحوه نشستن ما در حین کار یا مطالعه می‌تواند بر خلق‌وخوی کلی ما تأثیر بگذارد. وضعیت قرارگیری نادرست بدن، جدای از ایجاد آسیب‌های فیزیولوژیکی، می‌تواند منجر به خلق‌وخوی منفی و کاهش تمرکز در فرد نیز شود. علیرغم وجود عوامل مختلف دیگری که بر شناخت تأثیر می‌گذارد، بدون تردید می‌توان گفت که وضعیت قرارگیری و پوستچر بدن قطعاً می‌تواند یکی از عوامل تأثیرگذار باشد. به نظر می‌رسد زمانی که بدن در حالتی راحت قرار دارد، می‌تواند سمت راست (قسمت خلاق) مغز را نیز فعال کند. مطالعه برجسته‌ای در این زمینه صورت گرفته است که در آن دانشمندان احتمال بروز خطر را در شرکت‌کنندگان درحالی‌که در یک وضعیت قوی و مناسب نشسته بودند یا در وضعیتی که حداقل فضا را اشغال کرده بودند (وضعیت قرارگیری نادرست بدن) و اینکه این وضعیت‌های قرارگیری چگونه ناخودآگاه بر تصمیم‌گیری آنها تأثیر می‌گذارد آزمایش کردند. آنها دریافتند کسانی که در یک وضعیت صحیح و خوبی نشسته‌اند نه تنها تصمیم منطقی می‌گیرند، بلکه در وضعیت نامناسب بدنی، 45٪ بیشتر احتمال دارد که خطر کنند؛ بنابراین، برای به حداکثر رساندن قابلیت بهره‌وری، تمرین قرار گرفتن بدن در بهترین وضعیت و نحوه نشستن صحیح برای مطالعه و کار ضروری است.
مراقبت هایی که باید هنگام مطالعه انجام شود!
روش صحیح نشستن در مطالعه، به حفظ سلامتی و افزایش بهره‌وری مطالعه کمک می‌کند. نشستن صحیح به معنای قرارگیری بدن در وضعیتی است که فشار کمتری به ستون فقرات، گردن، شانه‌ها، و مفاصل وارد می‌شود. این وضعیت همچنین باعث می‌شود که فرد بتواند راحت‌تر تمرکز کند و مطالب را بهتر یاد بگیرد.
در اینجا نکاتی برای نشستن صحیح در مطالعه آورده شده است:
- از میز و صندلی مناسب استفاده کنید. میز باید ارتفاع مناسبی داشته باشد تا فرد بتواند راحت روی آن بنشیند و به کتاب یا صفحه کامپیوتر دسترسی داشته باشد. صندلی نیز باید دارای پشتی مناسب باشد تا فرد بتواند به راحتی تکیه دهد و از خم شدن کمر جلوگیری کند.
- صاف بنشینید. پشت خود را به صندلی تکیه دهید و از خم شدن به جلو یا عقب خودداری کنید.
- شانه‌های خود را رها کنید. شانه‌های خود را بالا ندهید و از سفت کردن آنها خودداری کنید.
- گردن خود را در حالت خنثی قرار دهید. سر خود را به سمت جلو خم نکنید و از بالا نگه داشتن آن نیز خودداری کنید.
- پاهای خود را صاف روی زمین قرار دهید. کف پاهای خود را کاملاً روی زمین قرار دهید و از خم کردن زانوهای خود خودداری کنید.
- فاصله چشم خود را از کتاب یا صفحه کامپیوتر حفظ کنید. فاصله مناسب بین چشم و کتاب یا صفحه کامپیوتر حدود 40 تا 60 سانتی‌متر است.
- در اینجا چند نکته دیگر برای نشستن صحیح در مطالعه آورده شده است:
- هر 20 تا 30 دقیقه یک بار از جا بلند شوید و چند دقیقه حرکت کنید. این کار به جلوگیری از خستگی و درد کمک می‌کند.
- نور کافی در محل مطالعه داشته باشید. نور باید از پشت سر فرد به کتاب یا صفحه کامپیوتر بتابد تا از سایه‌اندازی روی مطالب جلوگیری شود.
- از وسایل اضافی در محل مطالعه خودداری کنید. وسایل اضافی باعث حواس‌پرتی می‌شوند.
با رعایت نکات فوق، می‌توانید از روش صحیح نشستن در مطالعه بهره‌مند شوید و سلامتی خود را حفظ کنید
ارگونومی هنگام مطالعه پشت میز چیست؟
مطالعه پشت میز می‌تواند مناسب‌ترین حالت بدن را برای شما فراهم کند، به‌شرط اینکه از چند قانون ساده پیروی کنید. چهار قسمت مهم بدن شما باید به‌درستی در یک راستا قرار بگیرند تا بتوانید به بهترین ارگونومی هنگام مطالعه برسید. بدین‌ترتیب یک مطالعه راحت، لذت‌بخش و سازنده خواهید داشت.
وضعیت قرارگیری کمر
مطمئن شوید که کمر شما صاف است و صندلی تکیه‌گاه مناسبی دارد. تکیه‌دادن به پشتی صندلی برای جلوگیری از فشار بر ماهیچه‌های کمر بسیار مهم است، اما پشتی صندلی باید به‌گونه‌ای باشد که کمر شما را صاف نگه دارد و مانع از خم‌شدن آن شود. همچنین، حمایت کمر برای مطالعه طولانی‌مدت، ضروری است.
وضعیت قرارگیری پاها
هنگام صحبت در مورد وضعیت پاها در هنگام مطالعه، دو جنبه اصلی وجود دارد که باید درنظر بگیرید. ابتدا باید اطمینان حاصل کنید که گردش خون مناسب در پاهایتان انجام می‌شود و عضلات آن شل هستند. همچنین قرار دادن پاها روی زمین با زانوهای خم‌شده با زاویه ۹۰ درجه، تضمین می‌کند که آنها به خواب نمی‌روند و مفاصل شما از نشستن طولانی رنج نمی‌برند. برای اطمینان از جریان خون صحیح در پاهای خود، حداقل هر ساعت یک‌بار استراحت کنید.
وضعیت قرارگیری گردن
همه ما می‌دانیم که گردن‌درد چقدر می‌تواند آزاردهنده باشد. برای جلوگیری از این امر، باید کتاب را در وضعیت مناسبی قرار دهید. با بلند کردن کتاب تا یک سطح راحت، می‌توانید اطمینان حاصل کنید که گردن شما به جلو خم نشده است و فشار زیادی به عضلات پشت گردن شما وارد نمی‌شود.
وضعیت قرارگیری چشم‌ها
برای جلوگیری از ایجاد هرگونه مشکل برای چشمان خود، باید اطمینان حاصل کنید که فاصله مناسب (معمولاً حدود ۱۵ اینچ) بین چشمان شما و کتاب در طول زمان مطالعه حفظ می‌شود. همچنین، باید به زاویه‌ای که چشمان‌تان سعی در تمرکز بر آن دارند، توجه کنید. هرچه چشم‌های شما به فوکوس افقی نزدیک‌تر باشند، بهتر است.
بیشتر بخوانیم : چگونه به روش نابغه ها درس بخوانیم؟
بهترین حالت نشستن بر روی زمین برای مطالعه
نشستن روی زمین فواید زیادی دارد زیرا باعث افزایش انعطاف‌پذیری و تحرک در بدن می‌شود. اگر روی زمین درس می‌خوانید، حالت نامناسب بدنتان می‌تواند منجر به مشکلاتی در کمر شود. در اینجا نحوه نشستن صحیح به بهترین شکل برای مطالعه روی زمین آورده شده است:
برای کتاب خواندن، به صورت چهار زانو روی زمین بنشینید، مراقب باشید که وزن خود را روی باسن قرار دهید و نه روی پایین پا. با نشستن روی تشکچه یا قرار دادن یک بالش در زیر زانو می‌توانید فشار به کمر و باسن خود را به حداقل برسانید.
درحالی‌که وضعیت قرارگیری مناسب بدن برای مطالعه و درس خواندن می‌تواند مشابه باشد، بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند در حالت منحصربه‌فردی که خود ترجیح می‌دهند، مانند خوابیدن روی شکم یا نشستن روی مبل این کارها را انجام دهند. با قرار گرفتن در این حالت‌های مطالعه برای مدت طولانی، وضعیت قرارگیری نادرست بدن می‌تواند باعث وارد شدن فشار روی گردن یا کمر شود. در اینجا بهترین راه‌ها برای یافتن نحوه صحیح نشستن و وضعیت درست بدن برای مطالعه گفته شده است:
قوز کردن یا خم کردن کمر می‌تواند منجر به کشیدگی عضلات کمر شود، بنابراین در هنگام مطالعه کردن، کمر خود را صاف نگه دارید.
با صاف نشستن و کمی پایین بردن چانه و نگه داشتن گردن به صورت هم‌سطح با شانه‌ها، ستون فقراتتان را به حالت خنثی قرار دهید.
کتاب را به چشمان خود نزدیک‌تر کنید تا مجبور نشوید قوز کنید و بدنتان را پایین بیاورید و فشار اضافی به پشت یا گردن وارد کنید.
بهترین وضعیت قرارگیری بدن برای مطالعه در تختخواب
مطالعه کردن روی تخت یکی از پیچیده‌ترین حالت‌هایی است که وجود دارد. تصور کنید که روی تخت گرم و دنج خود نشسته‌اید و به‌آرامی بدنتان رو به پایین می‌افتد و کم‌کم به خواب می‌روید! این اتفاق برای بسیاری از ما رخ داده است. اگرچه توصیه می‌شود که به مدت طولانی در رختخواب مطالعه نکنید، اما مواقعی وجود دارد که نمی‌توانیم از این کار اجتناب کنیم؛ بنابراین، در اینجا بهترین وضعیت برای مطالعه در رختخواب گفته شده است.
به یک دیوار تکیه دهید و برای حفظ وضعیت مناسب بدن خود، بیش از دو بالش در پشت خود قرار ندهید
از میزهای مطالعه مخصوص برای تختخواب استفاده کنید و سعی کنید کتاب‌های خود را روی پاهایتان قرار ندهید. این کار باعث آشفتگی و حواس‌پرتی‌تان خواهد شد.
بهتر است هیچ حواس‌پرتی دیگری در اطرافتان وجود نداشته باشد مانند تلویزیون یا تلفن همراه.
مهم‌تر از همه، خیلی راحت ننشینید. ستون فقرات را صاف نگه دارید و به دنبال فضایی گرم و نرم و خیلی راحت برای مطالعه کردن نباشید.
خطرات مطالعه در رختخواب
مطالعه در رختخواب ممکن است بی‌ضرر به‌نظر برسد، اما خطراتی به‌همراه دارد که در ادامه به برخی از مهم‌ترین آنها اشاره می‌کنیم:
فشار روی ماهیچه‌های چشم: با مطالعه در رختخواب، چشمان خود را مجبور می‌کنید تا در یک زاویه نامناسب تمرکز کنند. این مسئله می‌تواند چندین اثر منفی از جمله درد، خارش و خستگی غیرضروری به‌همراه داشته‌باشد.
فشار به چشم ناشی از نور کم: اتاق‌خواب‌ها معمولا اتاق‌هایی هستند که نور مناسبی برای مطالعه ندارند. به‌همین دلیل، حتی اگر قصد دارید چند صفحه کتاب را قبل از خواب بخوانید، مطالعه در این نور نامناسب و کم خسته‌کننده است و می‌تواند منجر به سردرد شود و فشاری کاملا غیرضروری به چشمان شما وارد کند.
وضعیت بدنی نادرست: اگر ارگونومی هنگام مطالعه را درنظر بگیرید، یافتن بهترین حالت برای مطالعه در رختخواب بسیار دشوار است. مطالعه در رختخواب، در یک موقعیت نادرست، به عضلات گردن و کمر، فشار وارد می‌کند و می‌تواند منجر به درد بسیار شدید شود.
کلام آخر
در این مقاله در مورد طریقه نشستن صحیح هنگام مطالعه صحبت کردیم. بهترین وضعیت برای مطالعه، حالتی است که روی صندلی بنشینید و کمر خود را صاف نگه دارید. مطمئن شوید که پاهایتان محکم روی زمین قرار گرفته‌اند و زانوهایتان با زاویه ۹۰ درجه خم شده‌اند. سر و گردن باید صاف و در راستای کمر باشند. همچنین لازم است که پس از هر ساعت مطالعه، به خود استراحت دهید و برای رفع خستگی، چند حرکت کششی انجام دهید.
بیشتر بخوانیم: چگونه به مطالعه کردن عادت کنیم؟
سوالات متداول
نشستن صحیح هنگام مطالعه به چه صورت است؟
از نظر علمی برای نشستن صحیح هنگام مطالعه حالت نشسته و ایستاده، بهترین پوزیشن برای مطالعه زمانی است که تمام انحناهای ستون مهره های شما در گردن و پایین کمر به درستی حفظ و تراز شده باشند. خم شدن بیش از حد ستون فقرات یا فشار بیش از حد به آن می تواند به بدن آسیب برساند.
چرا نشستن صحیح هنگام مطالعه اهمیت دارد؟
اگر شیوه نشستن صحیح هنگام مطالعه را یاد داشته باشید، فشار زیادی روی عضلات شما نیز وارد نمی شود. در نتیجه، بدن در متعادل ترین وضعیت و حالت قرار می گیرد.
وضعیت مناسب برای مطالعه پشت میز چیست؟
کمر شما باید موازی با پشتی صندلی باشد. همچنین پاها باید به‌طور کامل روی زمین قرار بگیرند و زانوها زاویه‌ای ۹۰ درجه داشته‌باشند. همچنین سر و گردن نیز باید کاملا صاف باشند.
مطالعه در حالت نشسته بهتر است یا دراز‌کشیده؟
مطالعه در حالت نشسته، وضعیت ارگونومیک‌تری را به‌همراه خواهد داشت و راحتی و آسایش بیشتری را برای شما فراهم می‌کند.
استراحت در هنگام مطالعه چگونه است؟
توصیه می‌شود هر ساعت یک‌بار، از جای خود بلند شوید و به مدت پنج دقیقه قدم بزنید و حرکات کششی انجام دهید.